LED SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Aslında aydınlatma ürünleri seçilirken en önemli ve dikkat edilmesi gereken, doğru LED ürünün hangi kriterlere göre seçilmesi gerektiğidir.Bilindiği üzere LED ışık kaynakları ancak uygun bir driver (sürücü) ile çalıştırılabilmektedir. Bu ekipmanların yapısı sistem verimliliği açısından en belirleyici unsurlardan biri halini almaktadır.

A-) Driver ( Sürücü ) Ömrü:
Günümüzde binalarda kullanılan LED Driver‘lar 1.000 saat ile 50.000 saat aralığında farklı ömür ve kullanım sürelerine sahiptir. Bu fark ekonomik olarak maliyeti de en çok etkileyen faktördür. Örneğin; 3.500 saat kullanım ömrüne sahip bir LED sürücü fiyatı 1.00-2.00 USD iken, aynı armatürde kullanılacak 50.000 saatlik sürücü maliyeti 15.00-17.00 USD fiyat aralığındadır. Dolayısı ile aynı LED PANEL gibi görünen iki armatürün maliyeti arasında sadece driver’dan kaynaklanan fiyat farkı yaklaşık 14.00-15.00 USD civarında olmaktadır.

B-) LED Ömrü:
Led yongaları ve chipler de ömür açısından farklılık arz etmektedir. Piyasada kullanılmakta olan Çin, Japon, Kore ve Amerikan menşeli LED materyalleri hem materyal, hem ömür, hem de fiyat olarak ayrılır. Mesela Çin menşeli chip ile üretilmiş bir downlight armatür 3.00-4.00 USD civarında satılabilirken, Japon menşeli bir armatür 70.00 USD civarında olabilmektedir. Bunun da sebebi yine yukarıda sözünü ettiğimiz gibi malzemenin ömrü ve ışık kalitesinden kaynaklanmaktadır.

A ve B örtüşmesine Örnek:
Piyasada kaliteli görünen X marka LED armatürü ele alalım. 35.000 saat LED (chip) ömrü olsun. Üzerinde bulunan sürücünün ömrü 7000 saat ise bu armatür 7000 saat sonra söner. Yani bir bakıma LED ömrü LM-70 ve LM-80 belgelerine sahip olsa bile sürücü ömrü ile aynı ömürde değilse kullanılamaz. Olması gereken 35.000 saat ömürlü chiple en az 35.000 saat ömürlü sürücüsü olan armatürü tercih etmektir. Aynı biçimde 50.000 saat chip ömrüne sahip üründe, 50.000 saat sürücü ömrü olması armatürün ömrünü belirlemede önemlidir.

C-) PCB Kart Kalitesi:
İngilizce PCB (Printed Circuit Board), Türkçe BDK (Baskı Devre Kartı), elektronik devre elemanlarını monte etmek için yüzeyinde iletken (örneğin bakır) yollar ve adalar, yüzeyler arasında ise içi lehim kaplı delikler içeren değişik yalıtkan materyallerden yapılmış plakadır. Bu plakaların ve malzemelerin kalitesi armatürün ömrünü ve fiyatını etkileyen önemli bir faktördür. Yine piyasada bulunan LED armatürlerin fiyatlarına oranlayacak olursak 1.00 USD/metre ile 8.00 USD/metre aralığında fiyat farklılıkları bulunmaktadır.

D-) Armatür Kasası:
Led chipler aydınlatırken kendi alanlarına yüksek ısı yayarlar ( 200-300 C° ). Isının düşürülmesi için PCB kartın yerleştirildiği yüzeyde oluşan ısıyı yüzeye yaymak suretiyle ısının daha yaygın bir alanda dağıtılması prensibine bağlı olarak alüminyum bir yüzeye yayılmalıdır. Uygulama yapılan alana göre IP Standartlarına da dikkat edilmelidir.
LED Armatürün kasasında kullanılan alüminyum kalınlığı ve malzeme kalitesi, içerisine karıştırılmış başka malzemeler olup olmaması yani saflık durumuna göre farklılıklar oluşturur. Bu da hem armatürün ömrünü hem de maliyet fiyatını etkileyen önemli bir unsurdur. Saf alüminyum yüzey 300° C‘ye kadar ısıyı absorbe edebilmekteyken %20 karışımda bile kasa yüzeyinde ısıyı absorbsüyonu 80° C‘ye kadar düşebilmektedir. Bu da diğer tüm şartlar yerine getirilse bile LED ömrünü ve maliyet fiyatını etkileyen önemli bir etkendir (Çin menşeli armatürlerde karışım oranı %30-40 alüminyum, %60-70 diğer metallerdir).

E-) Kablo Kalitesi:
Armatürlerde elektriksel bağlantıları sağlamak için çeşitli çaplarda ve uzunlukta kablolar kullanılmak zorundadır. Bu kabloların yangına dayanıklı olup olmaması kriterlerine göre maliyet fiyatları değişiklik arz eder. Kablo yanmaya dayanıklı değilse, LED chip’in ortaya çıkardığı ısı bile kablonun yanmasına hatta kullanıldığı binada yangın çıkarmasına sebep olabilir. Bir diğer husus ise başka bir sebeple çıksa bile yangın sırasında armatürün sönmesine ve kaçış yollarının kararmasına ve bu sebeple can kaybı yaşanmasına sebep olabileceğidir.

F-) Difuzör:
Işığı doğru biçimde yaymak ve göz almasına engel olmak için hem perde hem de yansıtıcı olarak LED armatürlerde difüzörler kullanılmaktadır. Difüzörün hammaddesi maliyeti daha da önemlisi ışığın aydınlatma kalitesini önemli oranda etkilemektedir. Kalitesiz düfüzörlerde ayrıca “sararma” denilen sıkıntılar da çıkmaktadır.

G-) IP Koruma Sınıfı:
Aydınlatma armatürlerinde “sızdırmazlık standardı” olarak da bilinen bu özellik, koruma sınıfının yüksekliğine göre maliyeti etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıkar. Çin menşeili armatürler yaygın olarak IP 20 sınıfında olduklarından ucuz görünmektedir. Genel mahallerde kullanılacak su buharı ile temas etmeyen kuru alanlarda IP 40 tercih edilebilir. Ancak kullanım alanı mutfak, banyo, havuz vb. alanlarda en az IP >54 sınıfı ürün aranmaktadır. Havuz içerisinde ise bu standart en az IP >67-68 olarak belirlenmiştir.
G-MMK6YS4JYZ G-MMK6YS4JYZ